Proeftuin Hoog Dalem: vier smaken energie-opslag

Verslag van de werksessie ‘Energie-opslag’ onder leiding van Michiel van Ierssel (Heijmans Infra BV) tijdens de ZEN platformbijeenkomst op 10 december – door Anton Coops

Een consortium bestaande uit Heijmans, Stedin, ABB en KPN heeft in de wijk Hoog Dalem in Gorinchem samen met de bewoners vier energie-opslag proposities ontwikkeld, die enerzijds de consument aanzetten tot energiebesparing, en anderzijds de netbeheerder meer inzicht geven in de mogelijkheden om de piekbelasting terug te dringen.

De all-electric wijk Hoog Dalem is een samenwerkingsverband tussen Heijmans Vastgoed en AM. In totaal zullen hier circa 1.400 woningen gerealiseerd worden. Alle reeds ontwikkelde woningen hebben een warmtepomp voor verwarming en koeling. Er is geen gasnet.

Leerdoelen
De technische en commerciële leerdoelen voor de deelnemers in het consortium zijn:

• Sturen van elektriciteitsopslag en daarmee reduceren van winterpieken;
  
• Effecten van elektriciteitsopslag op woning- en wijkniveau onderzoeken;
  
• Informatie verzamelen voor de business case van zowel centrale als decentrale opslag;
  
• Onderzoek naar de optimale aansturing van (de)centrale accusystemen;
  
• Testen van de performance van accusystemen (rendement en laadcycli);
  
• Analyseren van de gebruikte meet- en stuurinstallatie op basis van functionaliteit, comfort en technische haalbaarheid.
  

Daarnaast wordt er uiteraard gekeken naar het effect van incentives en naar het gedrag van deelnemers (door Van Ierssel aangeduid als de 'zachte leerdoelen'). Zo wordt er door het houden van korte interviews informatie opgehaald bij de deelnemers over de werking van het systeem, motivatie, drijfveren en gedrag.

Voor de proef met energie-opslag kwamen in totaal 42 aanmeldingen binnen. Het onderstaande promofilmpje werd gemaakt om de bewoners van Hoog Dalem voor te lichten over de bedoeling van het project.



Vier proposities
In samenwerking met de bewoners zijn vier proposities ontwikkeld. Het populaire "Zon in mijn huis" concept is bijvoorbeeld gebaseerd op het plaatsen van een kleine accu in de woning, terwijl het "Bewaar mijn zon" concept werkt met een virtuele wijkaccu. Het derde concept heet "Nacht overdag" en hierbij kiezen bewoners voor het 's nachts inkopen van goedkope stroom, die vervolgens wordt opgeslagen in de huisaccu voor verbruik overdag. Ten slotte is er een vierde referentiegroep die uitsluitend gebruik maakt van een slimme meter, en zo inzicht krijgt in het eigen energieverbruik.

Status van het project
De eerste plannen werden ontwikkeld in 2010. Het ontwerp en testen van het energiesysteem begon in 2014 en het installeren in de woningen en testen is net afgerond. De zogenaamde 'runfase', oftewel het meten en analyseren van de gegevens loopt in heel 2016. Sessievoorzitter Leendert Meijers nodigde Van Ierssel dan ook nadrukkelijk uit om nog een keer terug te komen, en meer te vertellen zodra de eerste analyses van de meetresultaten er zijn. Na de presentatie ontstond er een levendige discussie in de zaal over de voors en tegens van verschillende typen accu's, en over alternatieve vormen van energie-opslag.

Download de presentatie van Michiel van Ierssel