Zeer energiezuinige nieuwbouw: Hof van Heden in Zoetermeer

In de wijk Oosterheem in Zoetermeer verrijzen in 2016 veertig nieuwbouwwoningen, waarvan zestien zogenaamde ‘nul-op-de-meter woningen’. Nog nooit zijn er zoveel van deze koopwoningen die per saldo geen energie verbruiken tegelijkertijd in de markt gezet. Eind november was er een informatieavond waar potentiële kopers zich lieten voorlichten over de huizen, de materialen, de tuinen en de extra hypotheekmogelijkheden. En over het energiesysteem. Wie zijn deze gegadigden? Wat zijn hun drijfveren? Wat vinden ze belangrijk?

Het zijn bijna 75 stelletjes die op woensdagavond 25 november binnenlopen bij de Rabobank in Zoetermeer. Ze zijn jong, komen met hun kindje of laten zich vergezellen door hun vader of moeder. Een opmerkelijk groot aantal mensen kent elkaar. De meesten zijn namelijk geboren of getogen in Zoetermeer. Niet zelden wonen ze zelfs elders in Oosterheem.

Want die grote wijk van Zoetermeer heeft een goed imago. Een deelplan van Oosterheem heet Waterzicht (750 woningen) en een onderdeel daarvan, het nieuwbouwplan Hof van Heden, ontwikkeld door BPD (voorheen Bouwfonds Ontwikkeling) met aannemer BAM als bouwer, spreekt tot de verbeelding. Het plan omvat 4 rijtjes van tien woningen, die samen twee hofjes vormen. Er zijn verschillende woningtypes die variëren van 240.000 tot 280 duizend euro voor 124 vierkante meter of meer over drie verdiepingen.


De organisatie pakt flink uit. Er zijn hapjes, sapjes, bier en wijn. Voor de kinderen zijn er kleurplaten en limonade. Bruijnzeel Keukens is aanwezig, Ideal Standard showt sanitaire voorzieningen en hovenier Van der Drift heeft zelfs een pergola op ware grootte gebouwd. Tal van planten sieren de ontvangstzaal van Rabobank die uiteraard ook een stand heeft. Daar wordt onder meer verteld dat er een ruimere hypotheek (tot wel 25 duizend euro) mogelijk is als mensen kiezen voor een nul-op-de-meter woning. Installateur Itho Daalderop vertoont een video over het warmtesysteem. Vanzelfsprekend zijn bouwer BAM en ontwikkelaar BPD aanwezig. Zij beschikken over een 3 D-bril waarmee de potentiële koper door de openbare ruimte en ook in huis kan rondlopen.

Zelfs wethouder Robin Paalvast (D66) is present voor de opening. ‘Deze nul-op-de-meter woningen zijn heel bijzonder en ze passen prima in ons duurzaamheidsbeleid. De woningen zijn eigenlijk de Tesla’s onder de huizen’, zegt hij aanmoedigend. ‘Ze kosten misschien wat meer, maar je hebt geen gas- en geen elektriciteitsrekening.´

Dan gaat de markt los. ‘Ik vind die nul-op-de-meter woning helemaal hip’, zegt Taco die op zijn gemak rondloopt, een glas rode wijn losjes in de hand. ‘Ik ben innovatief en heb echt gevoel voor nieuwe dingen. Dus als het nog goed is voor het milieu én voor de portemonnee, dan is dat helemaal goed.’ Zijn vrouw Linda valt hem bij. ‘Wij willen persé nieuwbouw, want wij zijn geen klussers en willen vijftien jaar geen omkijken naar ons huis hebben’, voegt ze toe. Taco heeft al uitgerekend dat ze de nul-op-de-meter woning kunnen betalen. ‘Met zo’n groene hypotheek moet het kunnen. We verdienen de meerkosten ook in vijftien jaar terug.’

Jan, met een kind op de arm, wacht op zijn vrouw. ‘Wij hoorden het via via. Het is een fijne wijk en het autovrije hofje is goed voor mijn kind. En er komt er nog een aan. Wij hebben ons al ingeschreven en hier heel bewust voor gekozen. Mijn drijfveer is sociale cohesie. Zo’n nul-op-de-meter woning is mooi maar wel 10 duizend euro duurder. Wij vinden een gashaard zo gezellig. We zouden kunnen kijken of er ook een elektrische variant bestaat.’

Ook Mathilde en Jelle vallen voor het hofje. ‘Wij wonen al in Oosterheem op een appartement en willen nu een tuin’, vertelt Mathilde. Het stel wil geen standaard woning en zou het liefst een van de hoekpanden betrekken. ‘Kijk, die hebben een rieten kap. Dat is mooi.’ Jelle, die in de energiesector werkt, vindt het begrip ‘nul-op-de-meter’ een beetje onzin. ‘Je voedt wat je overdag produceert in op de bestaande infrastructuur en dat trek je er ’s avonds weer uit. En daar krijg je dan een forse belastingkorting op. Hoe duurzaam is dat?’ De warmtepomp vindt Jelle prima, net als de isolatie.

Een ander stel volgt leergierig de uitleg over de warmtepomp en het ondergrondse energie-opslagsysteem bij de stand van de mensen van Itho Daalderop. ‘Ik heb gehoord dat er Kamervragen zijn gesteld over oververhitting van de woning in de zomer’, zegt hij. ‘Daarom kan het systeem ook koelen in de zomer’, antwoordt de medewerker. ‘Het systeem pompt dan relatief koel water uit de grond door de vloerverwarming.’ Hij garandeert ook een nul euro rekening bij ‘niet al te ruig’ energiegedrag. ‘Mocht je toch een rekening ontvangen, dan betalen wij die.’ De vrouw vraagt vooral over de vloerbedekking. ‘Niet mogelijk met vloerverwarming’, zegt de vertegenwoordiger beslist. ‘Tegels zijn het beste, hout kan ook.’

Lisette, die met haar vriend Jordi, is geïnterviewd in de verkoopbrochure, gaat voor de nul-op-de-meter woning. ‘Ik doe het voor mijn nageslacht’, zegt ze plechtig. Jordi wist al van de warmtepomp, maar is vanavond weer een stuk wijzer over de werking. ‘Dit is nieuw, het spreekt me aan.’

Erik is minder stellig. ‘Leuk concept, dat nul-op-de-meter, maar het hofje en de autoluwte spreken me meer aan vanwege mijn dochtertje van 9 maanden.’ Hij weet nog niet of hij gaat inschrijven. Vincent is precies dezelfde mening toegedaan. ‘Ik huur nu en het is een goed moment om te kopen. Het energie-aspect vind ik minder belangrijk dan de ligging en de grootte van het huis. Robin en Sandra blijken dat ook te vinden. ‘Het hofje lijkt ons superleuk.’ Ook bij Henk speelt nul-op-de-meter geen enkele rol in de keuze. ‘Mijn ouders wonen hier om de hoek, er is een school voor ons kind van 2,5 en het huis moet groter zijn dan onze huidige woning. Mijn woning is nu al energiezuinig genoeg. Die paar tientjes in de maand maakt me niks uit.’

Twee stellen hebben de grootste lol samen. ‘Wij willen van een klein huurhuis nu naar een grote koopwoning, dat is het belangrijkste.’ Maar Sander is een gadgetfreak, zegt hij. ‘Je betaalt 10 duizend euro meer en dat haal ik er in acht jaar uit.’ Zijn oude bekende Philip zegt: ‘Ik ga uit van tien jaar. Helemaal leuk dat die warmtepomp op de zon loopt.’

En zo schrijdt de avond voort. Margot is bij Kevin ingetrokken en ze verwachten een kind. Ze kennen hier veel mensen en vinden de buurt leuk. ‘De tuin en het hofje maken dat ons kind straks veilig kan buitenspelen.’ Margot is eigenlijk geen fan van nieuwbouw, maar het kleinschalige karakter en het feit dat haar broer hier woont, trekken haar over de streep. Kevin valt de nul-op-de-meter woning nu pas op. ‘Ik ga me dat zo eens even goed laten uitleggen, desnoods haal ik mijn broer erbij want die is met duurzame energie bezig.’ Margot zegt: ‘Ik wist dat hij het interessant ging vinden.’

Een heerlijke dissonant ten slotte vormt het stel Benny en Lillian. ‘Ik ben zoooo uitgekeken op Zoetermeer. Ik wil eigenlijk een jaren 30 woning in Rotterdam of Voorburg, maar ja dat is duur en wordt veel heen en weer rijden voor ons werk.’ Het groene karakter van de wijk en het feit dat er een NS-station komt, zet het jonge stel over hun aversie heen. Het moet de nul-op-de-meter woning worden, en anders niet. ‘Ben ik ook van die vervelende energieleveranciers af met hun agressieve reclames.’ Benny hoopt dat ze met de vereniging van eigenaars mooie dingen gaan doen in het hofje. ‘Vlaggenmast, trampoline, leuke dingen voor de kinderen. Ik zie zo’n community echt helemaal zitten.’

René Scheepers, ontwikkelingsmanager van BPD, constateer die woensdagavond dat duurzaamheid meer leeft dan vroeger. ‘Er zijn vanavond 70 brochures uitgereikt. En de Rabobank heeft inmiddels tien hypotheekgesprekken genoteerd in zijn agenda. Het komt vast helemaal goed met de Hof van Heden.’