Comfortabele en energiezuinige oplossing voor woningen EPC 0,4

Per 1 januari 2015 worden de EPC-eisen aangescherpt. De goedkoopste oplossing voor EPC-reductie is toepassing van PV-panelen. Een tussenwoning die nu een EPC van 0,6 heeft kan bij aanpassing van de minimale isolatiewaardes in combinatie met het plaatsen van 4 zonnepanelen op een EPC van 0,4 gebracht worden. Maar of dit ook de meest wenselijke oplossing is?

In de huidige nieuwbouwwoningen is de installatie van cruciaal belang om te kunnen voldoen aan wettelijke eisen en bewonerswensen. Een ventilatiesysteem draagt bij aan het handhaven van een goed en gezond binnenmilieu. Het heeft echter ook invloed op het thermisch comfort, het akoestisch comfort en het energiegebruik. Er zijn verschillende typen ventilatiesystemen, waardoor een integrale afweging noodzakelijk is. Dat vraagt om een juiste keuze van het ventilatiesysteem.

Ventilatie in de praktijk
In de praktijk lijkt dat echter nogal eens een onmogelijke opgave te zijn. Niet in de laatste plaats vanwege het voortdurende gevecht om tegen zo laag mogelijke kosten een installatie in de woning te krijgen. In een matig geïsoleerde woning met natuurlijke toevoer en mechanische afvoer van ventilatielucht zullen de radiatoren vaak genoeg warmte leveren om de warmteverliezen door de gevel te compenseren. De warme lucht stijgt op en vermengt zich met de koude ventilatielucht die via de roosters binnenkomt. De gemengde lucht circuleert door de ruimte. Is de woning wèl goed geïsoleerd, dan hoeven de radiatoren minder warmte af te geven omdat de verliezen door de gevel kleiner zijn. Het gevolg daarvan is dat de koude buitenlucht zich minder mengt met opstijgende warme lucht, maar koudeval langs de gevel veroorzaakt. Bewoners zullen daardoor tocht ervaren. Vaak wordt dit snel opgelost door de ventilatieroosters te sluiten.

Comfortklachten
De ervaring leert dat de roosters pas weer opengaan als de luchtkwaliteit in de ruimte merkbaar slechter is geworden of ze blijven de hele winterperiode inclusief een groot gedeelte van het voorjaar gesloten, waardoor allerlei vochtproblemen kunnen ontstaan. Comfortklachten kunnen bijvoorbeeld ontstaan bij een combinatie van een goed geïsoleerde gevel, natuurlijke toevoer van ventilatielucht en een buitentemperatuur beneden de 10°C. Dit doet zich voor bij radiatoren (die nauwelijks warmte hoeven af te geven vanwege de isolatiegraad van de woning) en in versterkte mate bij vloer- of wandverwarming.

Balansventilatie voorkomt tochtklachten
Om tochtklachten te voorkomen dient in goed geïsoleerde woningen balansventilatie toegepast te worden, omdat dan voorverwarmde lucht ingeblazen wordt. Hoe beter de woning geïsoleerd wordt, hoe meer de noodzaak om een ventilatiesysteem toe te passen dat in verwarmde ruimtes voorverwarmde ventilatielucht inblaast (zowel een systeem op basis van een centraal balansventilatiesysteem met wtw of een decentraal balansventilatiesysteem met wtw in woonkamer en keuken en natuurlijke toevoer en mechanische afvoer voor de overige ruimtes).

In een goed geïsoleerde woning is voor opwarming van koude ventilatielucht ongeveer net zoveel warmte nodig als voor het aanvullen van de transmissieverliezen. Dit betekent dat bij balansventilatie met warmteterugwinning flink bespaard kan worden op de kosten voor opwarming van ventilatielucht dankzij de herbenutting van een groot deel (effectief circa 80%) van de warmte in de afgezogen lucht.

Om dit waar te maken is wel een extra ventilator nodig (een voor de toevoer en een voor de afvoer) en zit er extra weerstand in het systeem vanwege de warmteterugwinning ten opzichte van het systeem waarin sprake is van alleen maar mechanische afvoer. Dit impliceert een hoger elektriciteitsgebruik voor balansventilatie. Dit weegt echter ruimschoots op tegen de lagere kosten voor verwarming dankzij de warmteterugwinning.

Download het gehele artikel, geschreven door Gert Harm ten Bolscher (DWA).

Zie ook deze relevante DWA-cursussen:
Cursus Introductie EPG-rekenmethodiek
Cursus EPC 0,4, energieneutraal of nul-op-de-meter?
Cursus slimme ventilatieoplossingen voor de woningbouw
Cursus Succesvol WKO toepassen