Gevolgen van versobering saldering voor zeer energiezuinige woningen

Binnen de ZEN-themagroep Analyse ZEN-projecten werd de vraag gesteld welke gevolgen de versobering van saldering heeft voor zeer energiezuinige woningen. Nieman Raadgevende Ingenieurs heeft de effecten berekend. Wanneer de saldering volledig zou worden afgeschaft, kunnen bewoners van een NOM-woning te maken krijgen met een maandelijkse energierekening van €45. In een BENG-woning kan de energierekening met circa €12 per maand omhoog gaan.

De minister van EZ heeft aangekondigd dat de regeling voor saldering van zonnestroom zal worden versoberd. Wat gebeurt er dan met de kosteneffectiviteit van PV? Wat die versobering precies inhoudt, is nog niet duidelijk.

Het effect is berekend voor de uiterste situatie waarin de saldering in één keer volledig wordt afgeschaft. Dat effect is inzichtelijk gemaakt voor een RVO-referentie-tussenwoning. Voor deze woning zijn maatregelenpakketten berekend waarmee de woning voldoet aan BENG, en vervolgens maatregelen waarmee de woning Nul-op-de-Meter wordt. Het energieconcept is voor de BENG- en de NOM-variant gelijk. Het verschil is het aantal PV-panelen: de BENG-woning heeft er 5, de NOM-woning heeft er 21.

Voor deze woningen zijn de energielasten met en zonder salderen berekend. Er is uitgegaan van een elektriciteitstarief van €0,20 per kWh voor kleingebruikers en een tarief van €0,07/kWh bij teruglevering zonder saldering. Dat laatste tarief is gelijk aan de werkelijke stroomprijs (opwekkosten) zonder transportkosten en toeslagen.

Er zijn vier situaties doorgerekend doorgerekend:
a) Saldering voor verbruik en opbrengst van elektriciteit tegen een tarief van €0,20 per kWh.
b) Geen saldering waarbij op jaarbasis in 20% van de tijd stroom gelijktijdig opgewekt en gebruikt (€0,20/kWh) en in 80% van de tijd stroom wordt geleverd aan het net (€0,07/kWh). Deze uitgangspunten zijn representatief voor een gemiddeld gebruik van woningen.
c) Geen saldering waarbij slimme regelingen apparaten inschakelen als de zon schijnt. Daardoor wordt in 30% van de tijd stroom gelijktijdig opgewekt en gebruikt. In 70% van de tijd wordt stroom geleverd aan het net.
d) Geen saldering, waarbij lokaal elektriciteit wordt opgeslagen met een accu voor kortdurende opslag (dag-nacht). Op jaarbasis wordt nu 60% van de opgewekte elektriciteit direct of later gebruikt en 40% wordt geleverd aan het net.

In onderstaande tabel staan de energielasten per maand weergegeven.

	BENG 5 PV-panelen	(BENG én) NOM 21 PV-panelen
a) huidige regeling met salderen	€67,-/maand	€0,-/maand
b) zonder salderen20% gelijktijdige opbrengst/verbruik	€79,-/maand	€45,-/maand
c) zonder salderen met slimme regelingen30% gelijktijdige opbrengst/verbruik	€77,-/maand	€39,-/maand
d) zonder salderen met accu-opslag60% gelijktijdige opbrengst/verbruik	€73,-/maand	€20,-/maand

Effect op NOM-woning groter dan op BENG-woning
De doorrekening laat zien dat versobering van de salderingsregels een groter effect heeft op een NOM-woning dan op een BENG-woning. Wanneer de saldering volledig wordt afgeschaft en alleen een teruglevertarief van €0,07 per kWh vergoed wordt, krijgen bewoners van een NOM-woning te maken met een maandelijkse energierekening van €45. In een BENG-woning stijgt de energierekening van €67 naar €79 per maand. De kostenstijging kan worden beperkt door meer stroom van de panelen direct te gebruiken of door deze zelf op te slaan in accu’s bijvoorbeeld van een elektrische auto. De kosten voor slimme regelingen of voor accuopslag zijn in deze tabel niet verdisconteerd.

Meer informatie over de toekomst van salderen staat in de Kamerbrief van 12 juli 2017 van de minister van Economische Zaken. Hierin worden varianten voor versobering van de saldering besproken. De laatste twee varianten genieten bij het ministerie de voorkeur.

a) Salderen behouden
a1) Fiscaal salderen behouden
b) Salderen begrenzen
c) Terugleversubsidie (subsidie per kWh)
d) Investeringssubsidie (moment van aanschaf)