Kickoff platform 'ZEN voor de Klant'

Met het platform ‘Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN) voor de Klant’ stimuleren de vier brancheverenigingen van het Lente-akkoord (Aedes, Bouwend Nederland, NEPROM en NVB) dat de overgang naar de nieuwe eis van bijna-energieneutrale nieuwbouw per 2021 soepel gaat verlopen. ZEN voor de Klant stelt de klant centraal met zijn wensen voor wooncomfort, gezondheid, binnenklimaat en betaalbaarheid. Op 26 mei 2015 wisselden circa tachtig vertegenwoordigers van ontwikkelaars, bouwbedrijven en corporaties van gedachten over de ambities en de opzet van dit platform.

ZEN staat voor Zeer Energiezuinige Nieuwbouw. Maar ZEN staat ook voor ‘in je kracht staan’. ZEN zoekt een positieve insteek en wil uitgaan van de klant: dat is de eindgebruiker die uiteindelijk in een huis gaat wonen. De klant is de bewoner, zegt dagvoorzitter Jan Fokkema (directeur NEPROM). Niet de ontwikkelaar, de belegger of de corporatie. De vraag is: weten we wat de klant wil? Kunnen we technische hoogstandjes matchen met klantverlangens? Kunnen we hiermee woonplezier en comfort verhogen en tegelijk de energierekening verlagen? Dat is de hamvraag.

Het ZEN-platform
Charlie Martens, kwartiermaker ZEN Lente-akkoord, roept op om vanuit eigen kracht doelstellingen te bereiken en met energieneutrale woningen meer woonplezier te realiseren. “Het gaat niet om een technisch product, maar om een gehele woning: ontzorging en service, woonlasten, comfort, gezondheid. En om niet iedere keer het wiel opnieuw uit te vinden, moeten we samen innoveren en kennis delen. Daarvoor willen we als vier brancheverenigingen een platform oprichten om dit te faciliteren.”

Voor deelname aan het ZEN-platform zijn vier spelregels bepaald:
1. Deelnemers starten binnen twee jaar met de bouw van minimaal één nieuwbouwproject dat tenminste voldoet aan de bijna energieneutrale eis van 2021.
2. Bij oplevering van het project worden energieprestatie en ventilatie getoetst door middel van bijvoorbeeld het ISSO-opleverprotocol voor nieuwbouwwoningen.
3. Het project is gericht op klantwensen. De klanttevredenheid wordt gemonitord door middel van een klanttevredenheidscijfer. Uitgangspunt is minstens een rapportcijfer van 7,5.
4. Partijen werken actief mee aan het delen van opgedane kennis en ervaring met elkaar en andere stakeholders.

Hoe het platform gaat functioneren, staat nog niet zwart-op-wit. Het idee is driemaal per jaar een platformbijeenkomst te organiseren waarin deelonderwerpen met een vaste groep deelnemers worden uitgediept. Er kunnen nieuwe deelnemers bij, maar het moet geen duiventil worden. En iedereen moet halen en brengen. Daarbij gaat het niet alleen om eindresultaten van een project, maar ook om het proces: hoe neem je de klant mee in het voortraject, tijdens de bouw en bij oplevering? Ook daar is verbetering mogelijk.

Van EPC naar BENG
Als maatstaf voor de energieprestatie van een woning is de EPC steeds minder geschikt. De EPC wordt daarom vervangen door BENG: Bijna Energieneutrale Gebouwen. Ieke Kuijpers-Van Gaalen, directeur DGMR Bouw BV, geeft een toelichting.

BENG is gebaseerd op de Trias Energetica en bestaat uit drie getallen:
• maximale energiebehoefte in kWh/m2
• maximale primaire energiegebruik in kWh/m2
• minimaal aandeel hernieuwbare energie (%)

De energiebehoefte (1) is te beperken door hoogwaardige isolatie, compact bouwen, gunstige oriëntatie en energiezuinige ventilatie. Het primaire energiegebruik (2) is te beperken door toepassing van zuinige opwekkers. Het aandeel hernieuwbare energie (3) is te vergroten door toepassing van zon, wind, waterkracht, biomassa en omgevingswarmte (warmtepomp). In de praktijk wordt de oriëntatie van woningen steeds belangrijker, net als de compactheid. De norm wordt daarom meer op het daadwerkelijke woningniveau bepaald. Daarnaast is het de wens om niet vooraf, maar bij oplevering de prestaties te toetsen en de prestaties ook voor de bewoner te garanderen.

De BENG-eis wordt momenteel verder uitgewerkt. DGMR doet verkennende berekeningen voor het ministerie. Binnenkort stuurt minister Blok een voorstel met daarin de eerste richtwaarden naar de Tweede Kamer. De verwachte invoering is op 31 december 2020.

Zie ook:
ZEN in de praktijk: “Wie het ziet, wil het hebben”
Volledig verslag van de kickoff bijeenkomst 'ZEN voor de Klant'
Presentaties Kick-off ‘Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN) voor de klant’