BENG in het buitenland

Wie denkt dat BENG een typisch Nederlands fenomeen is, heeft het mis. BENG is de Nederlandse uitwerking van de nieuw Europese richtlijn voor de energieprestatie van gebouwen, nZEB (nearly Zero Energy Building) geheten. "Vanuit de vereniging DNA (De Nieuwe Aanpak) in de bouw zijn we net begonnen aan een EU project voor onderzoek naar kosteneffectieve uitwerking van dit concept. Het project heet aZEB (affordable Zero Energy Builing)", zegt Carl-peter Goossen, directeur bij BouwNext. “Een goed geïsoleerd passief huis kun je verwarmen met ventilatielucht en er zijn dus geen warmte-afgifte apparaten nodig", vat hij samen. Hij heeft veel contacten in Europa, onder meer vanwege het netwerk van de passiefhuizen in Europa (EU-project PassREg). Goossen neemt het gezelschap mee op een tocht langs vijf projecten.


Bekijk ook de presentatie van Carl-peter Goossen (47 Mb).

Greenhouse in Wenen is een energieneutraal gebouw voor 300 studenten in een energieneutrale wijk net buiten Wenen. Met een energiegebruik van slechts 14 kW/m² voldoet het aan de Oostenrijkse 'BENG'-eisen. “Een smart building met een smart grid, waarbij zonnestroom wordt opgeslagen in batterijen en CO2-gestuurde ventilatie 85 procent van de warmte terugwint”, zegt Goossen.

Bahnstadt in Heidelberg is een wijk van 1100 sociale woningen die op een voormalig rangeerterrein zijn gebouwd. Het is ecologisch betaalbaar, innovatief en winstgevend en gerealiseerd met een PPS-constructie. Ook hier ligt de energiebehoefte onder de 15 kW/m². Het warmtenet wordt deels gevoed met restwarmte van de zware industrie rond Mannheim.

Lyonair Quartier in Frankfurt gaat om 165 woningen in een kantoorwijk, waarbij de huur op slechts 35 procent van de normale huur ligt en de energieprijs inclusief warm tapwater op het lachwekkend bedrag van € 6 per maand ligt, dat “flat rate” wordt doorberekend als normale energieprijs. Dit maakt de huur extra laag en toch verdient projectontwikkelaar ABG er goed aan en zijn de gebruikers tevreden, aldus Goossen.

Tivoli in Brussel bestaat uit 400 woningen, crèches en winkels met ook al een primair energieverbruik van minder dan 15 kWh/m². Hier zijn het naast de isolatie en warmteterugwinning uit de ventilatie de gasketels uit de buurtWKK die voor een gasverbruik van 16 m³ (!) per woning per jaar zorgen.

In Sol Lux Alpha, San Francisco, VS, staat een appartementengebouw met 11 kWh/m² per jaar met een nanogrid om de energie goed te verdelen en de Roosevelt Island Campus in New York geldt als 's werelds grootste passiefhuis.

Integrale aanpak
De verklaring voor deze successen is de integrale aanpak vanaf het begin, vat Goossen samen. “Luchtdicht bouwen, minder warmteverliezen door de ramen van triple glas en een luchtwater warmtepomp die gerust bij -10 graden buitentemperatuur in de winter verwarmt, doordat de zon schijnt. De zonnepanelen verwarmen eerst de elektrische boiler”

Het gaat om niets minder dan een integratie van abstracties (vorm, structuur en functies) met disciplines als bedrijfskunde, techniek en informatietechnologie en met de levensduur van ontwerpen tot en met gebruik en hergebruik. Goossen: “Een daling van de energiebehoefte van 85 kWh/m² tot 15 kWh/m² is heel goed haalbaar”.