De stap naar circulair-industriële woningbouw

De publicatie “Woningbouw met een lage MPG” is hier gratis te downloaden. Deze publicatie is het product van de Themagroep MPG. Een tiental ontwikkelende bouwers hebben er, samen met W/E Adviseurs, hun kennis en ervaring aan geleend. Inmiddels vindt de publicatie haar weg naar bouwbedrijven, vooral naar bedrijven die stappen willen zetten maar daar misschien zelf onvoldoende expertise voor in huis hebben.

Vijf strategieën

In de handreiking staan vijf strategieën voor circulair bouwen centraal. Per strategie wordt inzichtelijk gemaakt welke maatregelen mogelijk zijn en hoe die landen binnen de MPG. Aan de hand van actuele projecten van marktpartijen wordt getoond wat de te verwachten MPG-winst is.

De meest toegepaste maatregelen vallen onder de strategieën ‘minimaliseer de milieu-impact’ en ‘gebruik hernieuwbaar’. Dat past grotendeels binnen bestaande bouwprocessen en vormt daarmee laaghangend fruit. Het zijn veelal maatregelen waarmee ieder bouwbedrijf vandaag mee aan de slag kan.

Industrieel bouwen

Tijdens de Lente-akkoord platformbijeenkomst op 2 november 2023 legt Geurt Donze van W/E Adviseurs uit dat de andere strategieën tot nu toe veel minder worden gebruikt. Deels omdat de modellering en waardering in de MPG achterblijft en deels omdat daar vaak ook een procesvernieuwing voor nodig is: “We verwachten dat deze strategieën pas goed tot hun recht kunnen komen bij een industrieel bouwproces.” Dat is dan ook de primaire focus in het volgende product van de Themagroep MPG.

Layers of Brand

De zes s-lagen gedefinieerd door Stewart Brand (zie afb hieronder) bieden een handig denkraam dat behulpzaam is bij het denken over industrieel bouwen. Sommige objecten veranderen tijdens de levensduur van een gebouw één of meerdere keren van functie en zijn daarom liefst maximaal losmaakbaar. Die lenen zich ook voor industrialisatie. Andere objecten veranderen niet of nauwelijks. Denk aan de bodem (site) en fundering (structure). Daar ligt industrialisatie minder voor de hand.

Circulair-industrieel bouwen

Lente-akkoord 2.0 heeft als ondertitel ‘Circulair Industrieel Bouwen’. Die relatie is echter niet vanzelfsprekend, zegt Geurt Donze: “Waarom ga je industrialiseren en wat is dan de relatie met circulariteit? Hoe hangen de circulaire principes eronder?” “Kun je ook industrieel bouwen in beton?” vraagt Helen Visser: “Niet iedere industrialisatie is immers HSB.” Tijdens de deelsessie werden veel aandrijvers voor industrieel bouwen genoemd. Zoals het personeelstekort in de bouw en de noodzaak om overlast door (hoog) bouwen in binnenstedelijk gebied te beperken. Industrieel bouwen kan goedkoper zijn, terwijl circulair bouwen vaak duurder is. Hoe kun je die discussie omdraaien? Industrieel bouwen en losmaakbaar bouwen hangen ook met elkaar samen, waarmee hergebruik in toekomstige cycli mogelijk wordt gemaakt. Maar wanneer leidt losmaakbaar bouwen tot milieuwinst?

Thema verder uitwerken

In het vervolg van de Themagroep MPG gaan we dit thema verder uitwerken, zegt Geurt Donze: “Met een aantal marktpartijen willen we de vragen scherp krijgen en ook beantwoorden. Informatie ophalen, ordenen en beschikbaar stellen. We willen helder krijgen wat de milieuvoordelen van het industrieel bouwen zijn en toetsen of deze afdoende binnen het huidige MPG-stelsel te waarderen zijn. Waar dat niet het geval is, kunnen we misschien met verbetersuggesties komen.” Het einddoel is een publicatie met voorbeelden en mogelijkheden, bedoeld voor bouwpartijen. Zij kunnen er tips aan ontlenen.

Wie kennis en ervaring op dit gebied heeft en geïnteresseerd is om in deze themagroep mee te doen, wordt daarvoor van harte uitgenodigd. Stuur daarvoor een mail naar Sander Woertman, programmaleider Lente-akkoord 2.0.