Nul-op-de-meter is meer dan nul op de meter

ivo-opsteltensmHet programma de Energiesprong heeft de afgelopen jaren sterk ingezet op de creatie van marktcondities voor de energietransitie in de bouw. De deals Stroomversnelling en Stroomversnelling Koopwoningen zijn in het leven geroepen om nul-op-de-meterrenovatie te realiseren.

Deze column van Ivo Opstelten (lector Nieuwe Energie in de Stad bij Hogeschool Utrecht) verscheen in Cobouw op 24 maart.

Anders dan de naam doet denken is een nul-op-de-meterwoning veel meer dan een woning die over het jaar heen genomen netto de energiemeter op nul weet te houden. De uitdaging aan de aanbodzijde is namelijk om te zorgen dat de renovatie naar nul-op-de-meter binnen enkele dagen uitgevoerd wordt in plaats van maanden en, wellicht nog belangrijker, dat de woning geleverd wordt met functionele productprestatiegaranties waarbij het energiegebruik maar een van de prestatiecriteria is. En dit alles ook nog eens voor een prijs die woonlastenneutraal uitpakt, iets wat de eerdere experimenten binnen bereik hebben gebracht.

Hoogwaardige schil-isolatie
Met de resultaten van de monitoring van de eerste energiezuinige projecten uit de Energiesprong en de eerste prototypefase van de nul-op-de-meterontwikkeling achter de rug, is het tijd om te zien welke technische keuzes hiervoor gemaakt worden. De aanbieders voor de huursector starten zonder uitzondering met een hoogwaardige isolatie van de schil (beter dan standaard nieuwbouw). Daarin verwerken zij meestal tegelijk ook het ventilatiesysteem.

All-electric en balansventilatie met wtw
Bovendien wordt meestal gekozen voor een all-electric oplossing, waarbij alle installatietechniek in een separate installatie-unit wordt samengebracht, waardoor onderhoud gepleegd kan worden zonder dat de bewoner thuis is. Hierbij wordt bijna altijd gekozen voor een balansventilatie systeem met warmteterugwinning om ook de garanties op het gebied van klimatisering (zoals de maximale CO2-concentraties in de verblijfsruimtes) in te vullen.

De concepten voor de particuliere sector zijn minder eenduidig. Zowel als het gaat om de vraagreductie (door een enkele wordt de eerste stap van de Trias Energetica helemaal overgeslagen…), de keuze voor all-electric en het type ventilatiesysteem.

Actieve roosters
Wel is duidelijk dat wanneer hybride ventilatie wordt toegepast, de natuurlijke toevoer vraaggestuurd wordt uitgevoerd; met ‘slimme’ actieve roosters dus in plaats van ‘domme’ passieve roosters. Gelet op de uitkomsten van het Monicair-project een belangrijk aandachtspunt indien niet alleen energieprestaties maar ook binnenmilieuprestaties gegeven moeten worden.

Een systeem waarbij vraaggestuurde hybride ventilatie verrijkt is met een systeem voor warmteterugwinning heb ik nog niet toegepast gezien in deze concepten. Wellicht is de technologie daarvoor nog onvoldoende uitontwikkeld.

Lees verder op de Cobouw-website