Ode aan het Lente-akkoord

Deze ode aan het Lente-akkoord werd uitgesproken door Onno Dwars (CEO Ballast Nedam) tijdens het ZEN Eindcongres op 28 september 2021.

Wat een gekke tijden. Want zeg nou zelf.

We leven in een tijd dat er een (on)zichtbare klimaatcrisis gaande is;
We leven in een tijd waarin het aantal dierensoorten sinds 1970 met 68% is afgenomen;
We leven in een tijd waar eenzaamheid tot een ongekende hoogte is gekomen, met als resultaat 40% alleenstaande huishoudens in 2030;
We leven in een tijd waarin nog steeds meer fossiele auto’s worden dan elektrische worden verkocht;
We leven in een tijd waarin er nog steeds nieuwe gasvelden worden geopend in de onze Waddenzee;
We leven in een tijd waar onze overheid 1,5 graad temperatuurverhoging niet meer haalbaar acht en rekening houdt met minimaal 2 graden;
We leven in een tijd dat er serieus rekening moet worden gehouden met een zeespiegelstijging van 5m in 2150;
We leven in een tijd dat de grootste watersnoodrampen in het binnenland al gebeuren.

Maar we leven ook in een tijd waar het Lente-akkoord heeft laten zien dat er nog hoop is!

Het Lente-akkoord sluit een bijzonder tijdperk af. Een tijdperk waarin de bouw- en vastgoedsector is gereïncarneerd van een zeer behouden industrie, naar een van de meest innovatieve en vooruitstrevende industrieën op dit moment. Een sector waar men oprecht trots op kan zijn. Met het Lente-akkoord als lichtend voorbeeld.

Ik neem u graag mee naar 22 april 2008. Een periode waarin zonnepanelen echt nog iets was voor geitenwollen sokken, de ESCO gegoogeld moest worden, warmtepompen gezien werden als herrie makende rocket science en ‘beter bouwen dan het bouwbesluit’ alleen maar geld kostte. Toch gek. Het voelt als de vorige eeuw. Toch is het slechts 12 jaar geleden.

Kortom, er is veel gebeurd in de sector. Ik kan mij dan ook herinneren dat ik jaren geleden, bij een van mijn ontwikkelingen heb voorgesteld, om een zonneboiler met zonnepanelen toe te passen. Hoongelach was het antwoord. Onder collega’s was destijds de stellige mening ‘dat je dit niet kon terugverdienen’ en dat deze hype vanzelf wel over zou gaan. Niemand had toen verwacht dat dit het nieuwe normaal zou zijn! En gelukkig kan ik zeggen: dit onverwachte is waarheid geworden!

Inmiddels weet ik dat er meer mensen keihard hebben gewerkt om dit ‘onverwachte’, waarheid te maken. Neem nou de initiatiefnemers die het Lente-akkoord hebben opgesteld. Want ik citeer:

"Alle partijen streven naar energieneutraal bouwen in 2020 en zetten zich daar actief voor in. Dit door:
1. Reductie energieverbruik
2. Herziening EPN
3. Kennisoverdracht en – stimuleringsprogramma
4. Experimenteren en innovatie
5. Financiële en fiscale stimulering
6. Concurrentiepositie nieuwbouw"

Met deze duidelijke manier van het positioneren hebben de betrokken Ministeries, maar ook Aedes, Bouwend Nederland, NEPROM en WoningbouwersNL laten zien een stip op de horizon te kunnen zetten. Maar belangrijker. Partijen hebben zich ook ingezet om daar daadwerkelijk iets van te willen maken. Kortom, een visie met daadkracht die ongekende kansen biedt.

Het Lente-akkoord heeft geleid tot ongekend vocabulair. Kreten als NiaNesto, energienota-nul, nul-op-de-meter, passiefhuis, TOjuli, energiepositief en bijna energie neutrale gebouwen staan inmiddels gegrift in de Dikke van Dale. Iets waar we trots op mogen zijn. Maar ook de vaak traditionele financieringssector heeft zich aangepast in dit complexe vraagstuk. En zelfs de bestaande voorraad wordt nu al gasloos gemaakt. Met als gevolg dat energiezuinige woningen worden geassocieerd met comfortabele, gezonde en waardevolle plekken van betekenis. Precies dat, waar het Lente-akkoord voor ging!

In een tijd, dat bouw- vastgoedsector een vlees geworden uitvoeringsorgaan is geworden van de toekomstige generaties, ligt er een ongekende druk om een leefbare toekomst mogelijk te maken. Niet alleen voor ons zelf, maar juist ook voor vele generaties die na ons komen. En voor mij specifiek, mijn twee kleine mannen. Want dat is waar we het voor doen. Waar we het voor moeten doen zelfs!

Wij zijn een sector die heeft laten zien te kunnen én willen veranderen. Veranderen van een sector die het ‘ondenkbare mogelijk moest maken’, naar een sector met ongekende mogelijkheden! Met het Lente-akkoord vers in gedachte, bied ik u dan ook graag een perspectief voor een ongekende toekomst van onze bouw- en vastgoed sector. Want wij leven ook in een kansrijke tijd:

Een tijd waarin onze gebouw én gebieden ecoducten zijn geworden en de biodiversiteit in 2030 is hersteld doordat natuurinclusief bouwen de standaard is;
Een tijd waarin gebouwen grondstoffenbanken zijn geworden voor volgende generaties;
Een tijd waarin gebouwen meer CO2 opslaan dan is vrijgekomen tijdens de realisatie;
Een tijd waarin gebouwen worden gebouwd met lokaal geteelde gewassen om zo een alternatief te bieden voor de stikstof problematiek in de bouw- en veeteeltsector;
Een tijd waarin auto’s niet meer stilstaan maar worden gedeeld, waarbij de vrijgekomen parkeerruimte kan worden gebruikt om extra betaalbare woningen te creëren met meer ruimte voor groen;
Een tijd waarin gebouwen de nieuwe energiecentrales zijn geworden en meer energie leveren, dan dat ze gebruiken;
Een tijd waarin we eenzaamheid bestrijden door liefde te introduceren als middel tegen eenzaamheid en ten behoeve van geluksbevordering;
En een tijd waarin de bouw en vastgoedsector, net zoals bij de komst van het rioolstelstel, er aan bijdraagt dat de mensheid minimaal 10 jaar ouder wordt.

Ja. Wij leven in een kansrijke tijd. Maar we moéten deze kansen wel zelf pakken. Mijn oproep zou dan ook zijn dat wij als sector nieuwe Lentes durven af te kondigen. Nieuwe akkoorden willen sluiten. Samen. En dit alles niet op basis wat we nu denken dat kan, maar op basis van wat volgende generaties van ons mogen verwachten.

Wij hebben laten zien dat het kan. Zeker in een tijd dat de nood hoog was. En laat ik duidelijk zijn. We leven nu in een tijd waar de nood écht ongekend hoog is. Laat daarmee het Lente-akkoord een inspiratie zijn voor ons allemaal. En laten wij de ongekende kracht van de bouw- en vastgoedsector en veerkracht van de mensheid hiermee activeren.

Namens de volgende generaties, een Ode aan het Lente-akkoord!