"Stop nu met de verkoop van gasfornuizen"

We raken sneller van het aardgas af als we geen gasfornuizen meer verkopen en stoppen met het aanleggen van aardgasleidingen in nieuwbouwwijken. Aardgasleidingen in steden moeten ook niet in stand worden gehouden worden voor groengas of waterstofgas. Dat helpt om de klimaatdoelen te realiseren en de aardbevingen in Groningen te verminderen. Dat zegt Liesbeth van Tongeren, GroenLinks-Tweede Kamerlid en één van de sprekers op het ZEN-middagcongres 'aardgasvrije nieuwbouw' op 29 maart.

“Voor mij is al heel lang duidelijk dat we van het aardgas moeten. De aardbevingen in Groningen worden al vanaf 1995 door het Staatstoezicht op de Mijnen toegeschreven aan het onttrekken van volume aardgas. Sinds 2013 weet iedereen dat. Het is tevens duidelijk dat er steeds meer energie nodig is – aardgas – om de laatste restjes aardgas uit de Groninger velden te persen. Laten we dus vanwege het klimaat en de steeds grotere kans op bevingen in het Noorden stoppen met de aardgaswinning.” Het zal geen verbazing wekken dat het prominente GroenLinks Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren hartstochtelijk voorstander is van een afscheid van aardgas. Klimaatdoelen, CO2-emissies, een meer duurzame wereld zonder fossiele energiebronnen, ze draagt die boodschap al meer dan twintig jaar uit, sinds 2010 in de landelijk politiek, maar ook in haar vorige functie als directeur van Greenpeace Nederland (2003-2010).

Groengas geen goed idee
In stand houden van het aardgasnet in steden voor de distributie van groengas (biogas uit bijvoorbeeld vergisting van gft of rioolwaterslib) of waterstof dat kan worden gemaakt om over een aantal een eventueel surplus aan duurzame windenergie van grootschalige windparken op zee op te slaan, vindt Van Tongeren geen goed idee. “We hebben er te weinig van om het voor verwarming van al onze huizen te gebruiken. Gas in de hens steken voor verwarming is bovendien primitief gebruik van die mooie grondstof. En we kunnen waterstof beter benutten voor de industrie in Rotterdam en Eemshaven en voor zwaar wegtransport”, aldus Van Tongeren.

We liggen zover achter op de realisering van duurzame energie in de gebouwde omgeving dat we niet moeten kibbelen of een warmtenet wel duurzaam genoeg is of een woning wel helemaal 'nul op de meter', vindt ze. “Als we zoals Denemarken in 1980 waren begonnen met nieuwbouw structureel energievriendelijk te maken met goed geïsoleerde huizen en het verduurzamen van de energievoorziening, dan was er ruimte voor principiële discussies. Maar wij hebben nu alles nodig. We moeten in ruim 30 jaar 7 miljoen woningen verduurzamen. Dat zijn er meer dan 230 duizend per jaar of meer dan 600 per dag.”

Geen uitfaseringsplan voor aardgas
We hebben pas zeer recent de aansluitplicht voor aardgas geschrapt, de gasindustrie heeft tien jaar onder een steen geleefd en geen uitfaseringsplan voor aardgas ontwikkeld, aldus Van Tongeren. “En de NAM weigert openheid van zaken te geven over de export naar België en Frankrijk en Duitsland. In die eerste twee landen blijkt nu dat het aardgas ook wordt gebruikt voor elektriciteitsproductie. Daar is nooit over onderhandeld.” Dus alle hens aan dek, aldus Van Tongeren. “Warmtenetten waar het kan. Zelfs als een warmtenet tijdelijk op de restwarmte van een kolencentrale draait, moet dat dan maar, mits die centrale een in steen gebeitelde sluitingsdatum heeft. Dan hebben we even de tijd om het warmtenet te voeden met een duurzame bron, zoals geothermie. Verder kan veel nieuwbouw in all-electric woningen, zonneboilers en voor als het echt koud is twee infraroodpaneeltjes in huis. Er is niet één beste aanpak voor heel Nederland, maar laat duizend bloemen bloeien.”

Het ZEN-congres Aardgasvrije nieuwbouw vindt plaats op 29 maart.