ZEN Platform van start met 40 deelnemende bedrijven

27In de chique ambiance van Buitenplaats Amerongen kwamen op 13 oktober ca. 75 deelnemers bijeen om te discussiëren over een omslag in de woningbouw. Vanaf 2021 moet nieuwbouw bijna energieneutraal zijn. Daarnaast komt de bewoner meer dan ooit centraal te staan. Om de consequenties daarvan voor ontwerpers, ontwikkelaars en bouwers te onderzoeken en de uitdagingen, knelpunten en oplossingen daarvan te bespreken, heeft het Lente-Akkoord eind mei het platform Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN) opgericht.

Sinds eind mei hebben al 40 bedrijven zich aangemeld, zegt Jan Fokkema, directeur van NEPROM. ‘Meer bedrijven zullen volgen om de komende jaren de ambitie te realiseren waarbij niet langer de regelgeving centraal staat, maar de mens de maat der dingen wordt’, zo verwoordt Fokkema.

Tevreden bewoners in een betaalbare woning met comfort en een gezond binnenklimaat staan centraal. De positie van de bewoner maakt dat meer dan voorheen naast de vier deelnemers in het Lente-akkoord (Aedes, NEPROM, Bouwend Nederland en NVB) daarom ook consumentenorganisaties Vereniging Eigen Huis en VACpunt Wonen van de partij zijn.

Het idee is om drie keer per jaar een platformbijeenkomst te organiseren, één keer per jaar een congres en daarnaast diverse kleinere bijeenkomsten voor themagroepen te houden. Kennisoverdracht verloopt via de website, brochures en factsheets.

Het opdoen van ervaringen met de nieuwe energienorm en deelname in het platform is niet vrijblijvend. Als toelatingseis geldt dat deelnemers vóór 1 januari 2018 een concreet nieuwbouwproject zullen starten waarin de ambitie voor ‘bijna energieneutraal’ wordt gerealiseerd. ‘Bedrijven moeten ook bereid zijn bij de oplevering een toets op energieprestatie en ventilatie te verrichten, kennis te delen en in een klanttevredenheidsonderzoek minstens een 7,5 te scoren’, aldus Fokkema.

Inleidingen en werksessies
Meer dan zeventig mensen werkten tijdens deze geslaagde middag samen aan vergroting van het inzicht in Zeer Energiezuinige Nieuwbouw. Na de plenaire inleidingen over de BENG-eisen vanaf 2020 (Jacqueline Hooijschuur, RVO) en gedragspsychologische inzichten in bewonersgedrag (Bert Pol, Tabula Rasa) vonden er zes werksessies plaats.

Werksessie Energieprestatievergoeding (EPV)
Het ging hier over een wetswijziging die er nog niet is. Verhuurders kunnen straks huurders om een EPV vragen. Deze wordt, net als de servicekosten, in rekening gebracht naast de huur. Zo kunnen verhuurders extra inkomsten genereren zonder de huren te verhogen. De vragen die resteren gelden de mogelijkheden die woningcorporaties krijgen om met een EPV meer energieneutrale of energieleverende huurwoningen te realiseren.

Werksessie Bewonerservaringen energiezuinige woningen
De vraag is hier in hoeverre de woonconsument behoefte heeft aan energiezuinige woningen. De Energiesprong hanteert monitoring om de beleving te doorgronden. Vast staat wel dat het thema bij weinig mensen op de eerste plaats staat. Badkamer- en keukeninrichting scoren hoger.

Werksessie kopers- en bewonersgedrag
In deze heuse workshop gingen de deelnemers aan de slag met het schrijven van een reclamespotje waarin de ZEN-woning aan de man wordt gebracht. Dat werd een leerzame exercitie met de nadruk op comfort, blij en veilig voelen, sociale cohesie in een groene wijk. De gedragspsychologie van de woonconsument is een tot nog toe onderbelicht aspect. Hier worden zeker vervolgbijeenkomsten voor georganiseerd. De combinatie van een korte lezing met daarna een workshop is een aansprekende werkvorm.

Werksessie gestapelde bouw
Een analyse van vijftien projecten maakt duidelijk dat een EPC van lager dan 0,4 bij woongebouwen met meer dan vijf verdiepingen haalbaar is, al kost het veel geld en zijn er twijfels of gangbare technieken als Warmte Koude Opslag (WKO) wel goed genoeg zijn. Het project @Home Amstelkwartier in Amsterdam behelst de bouw van een woontoren met in de gevel geïntegreerde PV-panelen. De EPC is 0. Ook voor dit onderwerp komt een themagroep met nadere ideeën.

Werksessie bewonerscommunicatie
Hier stond de vraag centraal hoe je een verse koper van een energiezuinige woning meeneemt nadat het pand is opgeleverd. Hoe doe je dat en wie doet doet dat? De verkoper, installateur of het energiebedrijf? De werksessies leverde een omvangrijke lijst van do’s & don’ts op.

Werksessie woonconsumenten en energiebesparing
Er zijn behoorlijke verschillen in perceptie tussen professionals en woonconsumenten, zo blijkt uit onderzoek van BPD. Het advies van Bas van de Griendt luidt: sluit aan op de belevingswereld van degene voor wie je het doet. Verdiep je in de verschillende typen consumenten (Vijf tinten groen) en werk aan een duurzame propositie.

Bekijk ook de foto-impressie van de bijeenkomst (foto's door Jean van Lingen)

Op 10 december staat de volgende centrale bijeenkomst op het programma.